Nekpijn is naast schouderpijn en rugpijn de meest voorkomende gewrichtsklacht in de praktijk.
Een aantal therapieën bestaan reeds ter behandeling van nekpijn: fysiotherapie, gedoseerde rust en pijnstillers worden courant voorgeschreven. Als dat nodig blijkt kan men beslissen tot een operatie over te gaan. Voor een degelijke uiteenzetting van de courante behandeling van nekhernia's, klik hier.

In dit artikel wil ik het echter hebben over  de mogelijkheden van de Chinese geneeskunde bij nekpijn.

Er bestaan reeds een aantal goed opgezette wetenschappelijke studies over acupunctuur voor nekpijn, en enkele hiervan vat ik hier kort samen.

In de wetenschappelijke wereld, die naar mijn mening trouwens nooit in staat zal zijn om alle fenomenen in de wereld en daarvoor ook nooit alle kenmerken van de Chinese geneeskunde zal kunnen beschrijven, zijn het hoogste niveau van wetenschappelijk bewijs de zgn. systematic reviews, de systematische bespreking en beoordeling van de reeds gepubliceerde onderzoeken over een welbepaald onderwerp.

Zo is er bijvoorbeeld deze systematische bespreking van de beschikbare literatuur over acupunctuur en nekklachten. In dit artikel werden 10 studies met samen 661 patiënten beoordeeld op hun efficiëntie van behandeling van chronische nekpijn met acupunctuur. Het resultaat van deze bespreking is dat er bewijzen zijn dat acupunctuur beter werkt dan nepacupunctuur. Er zijn ook bewijzen dat patiënten met uitstraling naar de armen die acupunctuur haddden gekregen, na een follow-up op korte termijn minder pijn hadden dan mensen die op een wachtlijst stonden.
In de bespreking merkt men op dat deze resultaten consistent zijn met andere systematische besprekingen over acupunctuur bij rugpijn en elleboogpijn: acupunctuur is ten minste effectief als pijnstillend op korte termijn (studies over effecten op lange termijn waren nog niet beschikbaar, waarschijnlijk deels door de grote kosten van lange termijn studies- de effecten op korte termijn zijn echter veelbelovend, en in de praktijk zorgen we er dikwijls voor dat operaties niet nodig blijken in de toekomst).

Een andere opmerking is dat het aantal behandelingen belangrijk blijkt te zijn: minstens zes behandelingen blijken nodig om een goed resultaat te bekomen. Acupunctuur is immers niet als een pil die je slikt en die je pijnbelevenis moduleert. Acupunctuur heeft een cumulatief effect over de tijd, en moet dus herhaald worden om goed tot zijn recht te komen.

In een misschien nog belangrijkere Duitse studie- ik zeg belangrijker omdat er meer dan 14.000 patiënten aan deelnamen! - vond men dat acupunctuur toegevoegd aan routine behandelingen een zeer duidelijke klinisch effect teweegbracht.
Tijdens een periode van drie maanden ondergingen de patiënten met chronische nekpijn (> 6 maanden) zo'n 15 acupunctuurbehandelingen. Ze werden toegestaan om andere routine behandeling verder te zetten. Na drie maanden werden pijnscores, beweeglijkheid en functionialiteit opnieuw getest. Men vond een zeer duidelijk therapeutisch effect, dat ook bleef duren gedurende zes maanden (het einde van het onderzoek).
Dit onderzoek toont aan dat acupunctuur toegevoegd aan een klassiek behandelingsregime in staat is om een duidelijke verbetering van de nekklachten te bewerkstelligen.

Spaanse onderzoekers gingen na of acupunctuurbehandeling van nekpijn effectief én veilig was.
Acupunctuur werd vergeleken met een nep-TENS(electrische) behandeling. Vijf acupunctuurbehandelingen over een periode van drie weken gaven een duidelijke verbetering aan in fysieke levenskwaliteit, beweeglijkheid van de nek, en een verminderd gebruik van medicatie. De acupunctuurbehandelingen werden tevens als veilig beoordeeld.

Een Australische studie wou nagaan of laseracupunctuur effectief was in de behandeling van chronische nekpijn. Er was een laseracupunctuurgroep en een neplaseracupunctuurgroep. Veertien behandelingen gespreid over zeven weken gaven na drie maanden nog steeds een duidelijke pijnvermindering aan.

Tenslotte wil ik nog eens wijzen op een techniek die veel gebruikt wordt in Hong Kong en China. Ik heb ongeveer een jaar verbleven in Hong Kong, en daar worden er veel flesjes met prikkelende massageolies verkocht. Mensen gebruiken die dikwijls zelf bij spier- of gewrichtsklachten. Tijgerbalsem is een bekend voorbeeld hiervan.
Deze studie uit Hong Kong toonde aan dat acht acupressuursessies in staat waren om een duidelijke pijnverbetering te verkrijgen bij patiënten met subacute nekpijn. Tijdens de acupressuur gebruikte men lavendelolie. Verbeterd waren: pijnintensiteit, stijfheid, stressniveau, en beweegelijkheid.

Bovenstaande onderzoeken tonen duidelijk aan dat acupunctuur een effectieve en veilige behandeling is voor chronische nekpijn, op zichzelf staand of als aanvulling bij reguliere behandeling.